Κάποτε οι άνθρωποι ήταν φτωχοί, και το ήξεραν. Το έλεγαν κιόλας, χωρίς ντροπή. Στις κουβέντες τους, στα τραγούδια τους, στις σκέψεις μέσα στο κεφάλι τους.
Σήμερα είμαστε φτωχοί και κάνουμε πως δεν το καταλάβαμε. Είμαστε στη φάση της αφασίας. Είναι μάλλον τέτοιο το βάθος της φτώχειας, που αρνούμαστε να παραδεχτούμε πως έχουμε φτάσει ως εδώ. Κι έτσι, χτίζουμε γύρω της ένα μικρό θέατρο κανονικότητας.
Ψωνίζουμε με δόσεις, γεμίζουμε τα καλάθια με τα «σε προσφορά» και ανεβάζουμε φωτογραφίες από το τραπέζι λες και μας κάλεσε η βασίλισσα. Η φτώχεια έγινε τρόπος διακόσμησης. Δεν κρύβεται πια· στολίζεται. Μπαίνει στο Instagram με φίλτρα και φωτογραφίζεται σε κάθε πιθανή πόζα της ζωής.
Παραπονιόμαστε από τη μία για την κατάσταση, δικαιολογούμαστε από την άλλη. Δεν είμαστε φτωχοί, λέμε — απλώς τα πάντα γύρω μας ακρίβυναν. Μα αν τα πάντα γύρω σου νιώθεις πως ακρίβυναν, είσαι φτωχός ρε φίλε. Τουλάχιστον φτωχότερος. Πες το. Παραδέξου το. Μια λέξη είναι.
Και δεν είμαστε φτωχοί μόνο στις τσέπες. Είμαστε φτωχοί γενικά. Φτωχοί σε αλήθεια, σε περιεχόμενο, σε ουσία. Γιατί τώρα έχουμε όλα τα υποκατάστατα: τη μάρκα (με δόσεις) αντί για την ποιότητα ζωής, τη φωτογραφία αντί για τη στιγμή, το like αντί για τη συζήτηση. Η φτώχεια μας δεν είναι οικονομική· είναι εσωτερική. Επιμελώς βαμμένη με δανεική αισιοδοξία.
Η φτώχεια όμως δεν είναι ντροπή για να μην τη βλέπουμε. Η ντροπή είναι να μην τη βλέπουμε. Κι όσο δεν τη βλέπεις, τόσο μεγαλώνει. Γίνεται συνήθεια και τρόπος να υπάρχεις. Γίνεται κάτι σαν δεύτερο δέρμα. Κι όταν κάτι μέσα σου πει «δεν πάει άλλο», το ρίχνεις στο Netflix ή σε μια βόλτα στα μαγαζιά — να δεις «τι έχει βγει». Μα δεν έχει βγει τίποτα. Μόνο εμείς έχουμε μπει. Σε μια σιωπηλή αποδοχή ότι «έτσι είναι τα πράγματα». Ότι το φτηνό είναι αρκετό, το μέτριο είναι καλό κι η ψευδαίσθηση είναι ζωή.
Και όσο δεν μπορούμε να δούμε την αλήθεια, τόσο λιγότερο ελεύθεροι γινόμαστε.
0 Σχόλια